Witam

Ponieważ już kiedyś odpowiadałem na temat II przykazania, jedynie powtórzę to samo wyjaśnienie:

Na początek pewna uwaga – otóż w Biblii można znaleźć aż dwa fragmenty, które zawierają tekst nazywany potocznie Dekalogiem. Pierwszy fragment znajduje się w 20 rozdziale Księgi wyjścia, drugi natomiast w 5 rozdziale księgi Powtórzonego Prawa. Nawet pobieżna lektura tych dwóch fragmentów wystarczy, aby stwierdzić, że tekst, który one przytaczają nie jest identyczny.
Ważniejsze różnice są następujące:
— księga Powtórzonego prawa zawiera pewne sformułowania, które nie mają odpowiednika w wersji przytoczonej przez księgę Wyjścia
— inne jest uzasadnienie dla świętowania szabatu (Wj: stworzenie; Pwp: wyprowadzenie z Egiptu)
— kolejność przedmiotów „pożądania” jest inna
Podsumowując powyższą analizę, należy stwierdzić, że istnieją dwie biblijne wersje Dekalogu, a nie jedna. Oczywiście to nie daje jeszcze odpowiedzi na pytanie o różnice pomiędzy Biblią a katechizmem. Jednakże sam fakt, że różnice istnieją już w samej Biblii – jeżeli chodzi o tekst, który w obu przypadkach można nazwać Dekalogiem – pomaga w znalezieniu odpowiedzi.
Zarówno księga Wyjścia, jak i księga Powtórzonego prawa, przytaczając tekst Dekalogu, cytują go jako słowa wypowiedziane przez Boga do Mojżesza na górze Synaj. Jeżeli autorzy obydwu ksiąg odwołują się do tego samego wydarzenia i w dodatku cytują te same słowa, skąd biorą się różnice? Jednym z możliwych wyjaśnień jest to, że tylko jedna z obu ksiąg cytuje oryginalne słowa Pana Boga, druga zaś zawiera tekst zmieniony, nieoryginalny a zatem zafałszowany. Wyjaśnienie to ma jednak dwie słabości. Pierwszą z nich jest, to że stawia nowe pytanie „która wersja jest oryginalna?”, na które jedynie sam Pan Bóg mógłby nam udzielić wiarygodnej odpowiedzi. Druga słabość polega na tym, że obydwie księgi cieszą się takim samym autorytetem w tradycji religijnej Izraela – pierwszego adresata przytaczanych słów Pana Boga. Najrozsądniejszym wytłumaczeniem istniejących różnic jest chyba to, że ludzcy autorzy tekstu biblijnego wcale nie byli przywiązani do litery tylko do sensu jaki ta litera niesie. Nie ważne jest zatem czy ten sam sens zostanie powiedziany tymi samymi czy różnymi słowami. Ważne natomiast jest by nie przekręcić samego sensu.
Ustaliliśmy co się kryje za wyrażeniem „Dekalog biblijny”. Teraz spróbujmy określić co oznacza „Dekalog katechizmowy”. Oczywiście nie chodzi o to, aby cytować wszystkie wydane przez Kościół (Katolicki) katechizmy. Byłaby to praca żmudna i prawdopodobnie niezbyt potrzebna. Wystarczy zastanowić się nad tym jaką rolę mają w Kościele różnego rodzaju katechizmy. Samo słowo ‘katechizm’ pochodzi z greckiego i oznacza przekazywana ustnie instrukcje. W Kościele katechizm oznaczał na początku nauczanie przygotowujące kandydatów do chrztu. Później katechizmem nazywano dzieła drukowane mające na celu przekazanie kompendium prawd wiary i zasad moralnych. Katechizm był wiec zawsze pewną formą dydaktyczną mającą na celu przekazanie podstawowych informacji o prawdach wiary i o moralności. Porównując różne wydania katechizmów można się zorientować, że ich forma, zawartość jest zmienna w zależności od miejsca publikacji, czasu i adresata. Inaczej wygląda katechizm ułożony z myślą o dzieciach, inaczej gdy jego odbiorcami maja być dorośli. Różnice istniejące pomiędzy różnymi katechizmami wynikają z ich różnych przeznaczeń duszpasterskich. Jeśli ktoś weźmie do ręki katechizm przeznaczony do podstawowej edukacji dzieci, znajdzie w nim zapewne dosyć „ubogą” wersję Dekalogu. Nie oznacza to jednak (tak jak w przypadku różnic istniejących pomiędzy dwoma biblijnymi wersjami Dekalogu), że ta uboga wersja jest zafałszowaniem: zwięzła forma ma za zadanie przekazanie w sposób jak najbardziej dostępny i łatwy do zapamiętania tego samego sensu jaki przekazuje Dekalog biblijny.

Kolejna sprawa:
Tekst biblijny, na którym opierają się różne wydania katechizmów (nie tylko katolickich) nie zawiera numeracji przykazań! Numeracja przykazań Dekalogu jest poza–biblijna (nie zawarta w tekście biblijnym). Nie mniej jednak numery 1–10, którą różne tradycje (żydowska, i różne kościoły chrześcijańskie) starają się przypisać różnym częściom Dekalogu są zainspirowane tekstem biblijnym. W księdze Wyjścia 34,28 i Powtórzonego prawa 4,13; 10,4 znajduje się wyrażenie „dziesięć słów”, które później w tradycji greckiej dały nazwę Dekalog (deka: dziesięć, log[oi] od logos: słów). Według Biblii tekst zawarty w Wj 20,2–17 i w Pwp 5,6–21 składa się z 10 słów. Oczywiście termin „słowo” należy tu rozumieć w sposób szeroki, tak jak sugeruje to hebrajskie znaczenie terminu dabar, który został przetłumaczony jako słowo. A termin hebrajski dabar może oznaczać słowo, rzecz, sprawę czy problem. Nie jest on absolutnie terminem technicznym oznaczającym przykazanie. Nasze określenie „Dziesięć przykazań” wzięło się z prostego faktu, że tekst biblijny zwany Dekalogiem jest zdominowany przez czasowniki w trybie rozkazującym, co łatwo kojarzy się z przykazaniami.
Jak można sobie łatwo wyobrazić, od wieków starano się przyporządkować numery od 1 do 10 różnym częściom Dekalogu. Przyporządkowywanie numeracji zależy jednak od interpretacji tekstu. W tradycji żydowskiej (mam na myśli Talmud) numer 1 został przypisany do „Ja jestem Pan, twój Bóg, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli”. Jest to bowiem „pierwsze słowo”, które uzasadnia pozycję Boga–prawodawcy późniejszych przykazań.
Numerem 2 oznaczono tekst „Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie! Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko, ani tego, co jest na ziemi nisko, ani tego, co jest w wodach pod ziemią! Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył, ponieważ Ja Pan, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym, który karze występek ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia względem tych, którzy Mnie nienawidzą.”
Kolejne numery dotyczą zakazu niewłaściwego używania imienia Boga (3), nakazu szabatu (4), szacunku rodziców (5), zakazu zabójstwa (6), cudzołóstwa (7), kradzieży (8 ), kłamstwa (9), pożądania dóbr (żona jest tu częścią) bliźniego (10).
Nieco później także w tradycji żydowskiej pojawia się inna klasyfikacja. Jej autorem jest Filon Aleksandryjski (ok. 50 r po Chrystusie). Myśli on kategoriami przykazań i oczywiście pierwszy tryb rozkazujący staje się pierwszym przykazaniem: zakaz innych bogów. Drugim przykazaniem jest zakaz czynienia obrazów i oddawania im kultu. Reszta przykazań jak wyżej. Numeracja wprowadzona przez Filona jest używana przez większość Ojców Kościoła aż do czasów Augustyna. Ten ostatni, podobnie jak Filon, przypisuje numer 1 pierwszemu trybowi rozkazującemu, a podobnie jak tradycja Talmudu łączy je z zakazem czynienia obrazów (bożków) i oddawania im kultu. Drugim przykazaniem jest zakaz niewłaściwego używania imienia Boga. W ten sposób pojawia się jeden wolny numer, który Augustyn zagospodarowuje rozbijając ostatnie dwa tryby rozkazujące (w kolejności księgi Powtórzonego Prawa):
— 9. Nie będziesz pożądał żony twojego bliźniego
— 10. Nie będziesz pragnął domu swojego bliźniego ani jego pola, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która należy do twojego bliźniego.

Jak wspomniałem wyżej numeracja przykazań nie jest zapisana w tekście biblijnym i zależy od jego interpretacji. Jest rzeczą pewną, że Dekalog stanowi pewną całość i w Biblii jest cytowany jako słowa Boga. Wynika z tego, że należy czytać nie tylko Wj 20,17 jako całość, ale w ogóle cały Dekalog należy czytać jako jedną całość. I dopiero czytając całość można dokonywać pewnych podziałów wewnątrz struktury całości. Zostawmy na boku sprawę numeracji, która także jest drugorzędna. Zobaczmy jak prezentuje się Dekalog w całości na przykładzie tekstu z księgi Powtórzonego Prawa. Obserwując formę przykazań można je przedstawić w następującym schemacie:

A. Przykazania negatywne (zakazy) odnoszące się do Boga:
— Nie będziesz miał bogów…
— Nie uczynisz sobie posągu…
— Nie będziesz oddawał im pokłonu….
— Nie będziesz brał imienia…
B Przykazania pozytywne (nakazy), które podobnie się kończą:
— Będziesz zważał na szabat,… jak ci nakazał Pan, Bóg twój.
— Czcij swego ojca i swoją matkę… jak ci nakazał Pan, Bóg twój.
C. Przykazania negatywne (zakazy) odnoszące się do człowieka:
— Nie będziesz zabijał.
— Nie będziesz cudzołożył.
— Nie będziesz kradł.
— Jako świadek nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu kłamstwa.
— Nie będziesz pożądał żony twego bliźniego.
— Nie będziesz pragnął domu twego bliźniego…
Ze względu na formę przykazań i ich dziedzinę mamy więc trzy grupy przykazań. W ostatniej grupie (C) jest sześć zakazów. Pierwsze trzy są bardzo krótkie. Trzy ostatnie trochę dłuższe i zawsze zawierają zwrot „twój bliźni”. Wygląda na to, że mają coś wspólnego. Mielibyśmy wówczas w ostatniej grupie C dwie podgrupy, każda składająca się z trzech zakazów.
Łatwo jest zauważyć, że pomiędzy „Nie będziesz kradł” a Nie będziesz pragnął domu twego bliźniego...” istnieje pewna relacja: Najpierw się pragnie posiadać rzecz należącą do bliźniego a gdy pragnienie wciela się w czyn dochodzi do kradzieży. Podobna relacja jest pomiędzy „Nie będziesz cudzołożył” a „Nie będziesz pożądał żony twego bliźniego”.
Trochę trudniej zauważyć jest relację pomiędzy „Nie będziesz zabijał” a „Jako świadek nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu kłamstwa”. Wystarczy jednak przypomnieć sobie historię Zuzanny i dwóch starców opisaną w księdze Daniela (rozdział 13) by relacja ta stała się bardziej widoczna. Otóż w historii tej dwóch starców fałszywie oświadczyło, że byli świadkami jak Zuzanna popełniła cudzołóstwo. Według prawa żydowskiego, świadectwo dwóch jest wystarczające, cudzołóstwo natomiast było karane śmiercią. Zuzanna została skazana na śmierć. Fałszywe świadectwo może doprowadzić do śmierci i być ukrytą formą zabijania. W przypadku Zuzanny znalazł się ktoś, kto udowodnił fałszywość zeznań starców. Gdyby jednak nikt taki nie znalazłby się, nikt by nie wiedział o ukrytych zabójcach, którzy „tylko skłamali”.
Ukrytym grzechem (nieznanym dla innych) jest jednak nie tylko fałszywe świadectwo. Również pożądanie żony bliźniego i pożądanie rzeczy do niego należących są „grzechami ukrytymi”. Nikt inny oprócz tego kto je popełnia, nie wie o nich. Jednak mogą one zrealizować się w bardziej radykalnej formie jak cudzołóstwo lub kradzież.
Pomiędzy zakazami grupy C jest więc wiele zależności. Najpierw są wymienione trzy zakazy jawnych przestępstw, a potem trzy zakazy tzw. grzechów ukrytych. Jednak dziedziny ostatnich trzech zakazów odpowiadają dziedzinom pierwszym trzem. Możnaby to graficznie zapisać:
a) Nie będziesz zabijał.
b) Nie będziesz cudzołożył.
c) Nie będziesz kradł.
a Jako świadek nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu kłamstwa.
b Nie będziesz pożądał żony twego bliźniego.
c Nie będziesz pragnął domu twego bliźniego…
Rozróżniając dwa ostatnie zakazy jako dwa różne przykazania, Augustyn, a za nim mało poprawny stylistycznie katechizm, ułatwiają na zobaczenie relacji pomiędzy ostatnim zakazem a zakazem kradzieżą i pomiędzy przedostatnim zakazem a zakazem cudzołóstwa. Ponieważ kradzież i cudzołóstwo nie są zupełnie tym samym i dobrze jest je odróżniać, sugerując się sugestią Augustyna, uważam że powinno się rozróżniać dwa ostatnie zakazy. Mniejsza o to czy ponumerujemy je 9 i 10. Ważne byśmy ich sensu nie stracili z oczu. A aby go nie stracić trzeba czytać jako pewną całość nie tylko końcówkę ale wszystkie 6 zakazów z ostatniej grupy. A gdybyśmy chcieli znaleźć relację pomiędzy zakazami tej ostatniej grupy i resztą Dekalogu, to pewnie byśmy zrozumieli jeszcze więcej

Stawiasz zarzut „usunięcia Drugiego Przykazania” przez Kościół. Widzisz, osobiście nie znam żadnego katolickiego wydania Biblii – i jestem pewien, że takie nie istnieje – w którym zakaz ten byłby pominięty w tekście prezentującym Dekalog. Można by zatem odpowiedzieć krótko: zarzut ten jest nieprawdziwy.
Chodziło Ci zapewne, że w krótkiej, popularnej wersji katechizmowej nie ma zakazu czynienia obrazów i oddawania im czci. Jednakże zapoznanie się z małym katechizmem nie wystarcza. Nie dlatego, że zawiera on nieprawdę, ale dlatego – jak ma to miejsce w przypadku Dekalogu – że nie jest on wyczerpującym źródłem wiedzy o nauczaniu Kościoła Katolickiego. Nieco wyżej wyjaśniłem skąd biorą się różnice pomiędzy krótką wersją katechizmową a tekstem biblijnym Dekalogu.
Katechizmowa wersja Dekalogu, tak jak żydowska tradycja talmudyczna, czytają zakaz posiadania innych bogów i zakaz robieni obrazów i służenia im jako jedno przykazanie. Nie jest ważne czy przykazaniu temu przyporządkowany jest numer jeden czy dwa (wyżej wspomniałem dlaczego numeracja przykazań jest względna). W intuicji Kościoła Katolickiego i żydowskiej tradycji talmudycznej zakazy te powinny być czytane jako jedno przykazanie. Czytając rozważany tekst biblijny (np.: Pwp 5,7–10) mamy do czynienia z trzema zakazami (A–C) i z jednym uzasadnieniem (D):
A. Nie będziesz miał bogów innych oprócz Mnie.
B. Nie uczynisz sobie posągu ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko albo na ziemi nisko, lub w wodzie poniżej ziemi.
C.Nie będziesz oddawał im pokłonu ani służył.
D. Bo Ja jestem Pan, Bóg twój, Bóg zazdrosny, karzący nieprawość ojców na synach w trzecim i w czwartym pokoleniu — tych, którzy Mnie nienawidzą, a który okazuje łaskę w tysiącznym pokoleniu tym, którzy Mnie miłują i strzegą moich przykazań.
Pierwszy zakaz (A) zabrania politeizmu (wiary w wielu bogów). Drugi zakaz (B) dotyczy czynienia sobie posągów i obrazów. Trzeci (C) natomiast zabrania czczenia wyżej wymienionych podobizn. Oczywiście drugi i trzeci zakaz (B i C) są absolutnie nierozłączne: trzeci (C) zależy bowiem od drugiego (B).
Czy drugi zakaz dotyczy całkowitego zakazu czynienia jakichkolwiek obrazów? W samej Biblii znajdujemy pewien epizod, w którym ten sam Bóg nakazuje Mojżeszowi (któremu powierzył tablice Dekalogu) uczynić węża z brązu (Lb 21,8 ):
Wtedy rzekł Pan do Mojżesza: «Sporządź węża i umieść go na wysokim palu; wtedy każdy ukąszony, jeśli tylko spojrzy na niego, zostanie przy życiu».
Jeśli polecenie o sporządzeniu węża wydał sam Bóg, autor Dekalogu, to można wysnuć z tego dwa wnioski: albo Pan Bóg przeczy sam sobie i lepiej takim bogiem się nie przejmować, albo zakaz czynienia obrazów i posągów nie jest zakazem absolutnym i dotyczy tylko pewnych obrazów i posągów. Ktokolwiek, kto na serio bierze Biblię (niekoniecznie jako wierzący) przyjmie raczej ten drugi wniosek. Pozostaje jednak pytanie jakiego typu posągi i obrazy są zakazane?
Odpowiedź na to pytanie jest zawarta w trzecim zakazie (C): chodzi o takie posągi i takie obrazy, którym oddaje się pokłon i którym się służy. Wszystkie inne obrazy i przedstawienia nie są zakazane. Co oznacza jednak „oddawać pokłon” i „służyć”? Pewnie większość czytelników odpowiedziałaby, że chodzi o oddawanie czci posągom i obrazom jako bogom. Nie jest to odpowiedź błędna ponieważ słowa użyte (oddawać pokłon i służyć) wskazują wyraźnie na oddawanie kultu i czci religijnej.
Błędne jednak byłaby interpretacja, wg której zakaz ten odnosi się do czynienia reprezentacji innych bogów (bożków, idoli) i oddawania im czci. W przypadku takiej interpretacji drugi (B) i trzeci zakaz (C) zakazywałby czczenia innych bogów – pod postacią ich figur – tak samo jak pierwszy zakaz. Wg takiej interpretacji mielibyśmy do czynienia z pewną tautologią (powtórzeniem tego samego sensu innymi słowami). Jednak znowu jeśli mamy wziąć na poważnie tekst biblijny trudno zadowolić się stwierdzeniem jego niedoskonałości.
Jeżeli już pierwszy zakaz eliminuje posiadanie innych bogów (bożków, idoli), zakaz czynienia sobie obrazów musi czynić krok do przodu nie powtarzając tego samego. Z pomocą może przyjść pierwszy grzech Izraela po wyjściu z Egiptu (Wj 32). Otóż podczas nieobecności Mojżesza, Izrael prosi Aarona, by uczynił mu wizerunek Boga by ten mógł iść przed ludem. Aaron każe uczynić ze złota posąg cielca i stawia go przed ludem, który mówi:
Izraelu, oto Bóg twój, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej (Wj 32,4).

Bardzo często interpretuje się to wydarzenie jako sprzeniewierzenie się jedynemu Bogu i oddawanie czci innemu bożkowi. Interpretacja taka nie jest niczym uzasadniona ponieważ Izrael nazywa cielca Bogiem, który go wyprowadził z Egiptu. Wyraźnie zatem nie ma zamiaru czcić innego boga ale właśnie tego jedynego, który dał się poznać w ważnym dla niego wydarzeniu. Ponadto w następnym wierszu (Wj 32,5) czytamy:
A widząc to Aaron kazał postawić ołtarz przed nim [cielcem] i powiedział: «Jutro będzie uroczystość ku czci Pana».
Trzeba dodać, że tłumaczenie polskie poprzez słowo „Pan” oddaje hebrajski tetragram (cztery litery) YHWH, który jest imieniem własnym jedynego Boga. Nie ma więc mowy o oddawaniu czci innemu bogu. Izrael tworząc sobie obraz cielca chce oddawać cześć jedynemu Bogu. Jednak Bóg, wg opowiadania księgi Wyjścia, nie jest z tego zadowolony i każe ten czyn.
Jeżeli drugi i trzeci zakaz (B i C) z Dekalogu przynosi coś nowego w porównaniu z pierwszym, to chodzi w nim o nie przedstawianie sobie jedynego Boga za pomocą jakiejkolwiek rzeczy, którą można znaleźć na świecie stworzonym (= tego, co jest na niebie wysoko albo na ziemi nisko, lub w wodzie poniżej ziemi). Innymi słowy Bóg zakazuje człowiekowi by ten redukował jedynego Boga do jakiejkolwiek rzeczy, bo żadna stworzona rzecz nie jest w stanie oddać tego czym jest Bóg, Stworzyciel wszystkich rzeczy.
Jednocześnie jednak sam Bóg objawia się człowiekowi za pomocą widzialnych rzeczy należących do stworzonego świata. Wystarczy przypomnieć objawienie się Boga Mojżeszowi za pomocą płonącego krzewu (Wj 3), lub obecności Boga podczas wyjścia z Egiptu daną w postaci słupa obłoku i ognia (Wj 13,21–22). Sam Bóg poleci też Mojżeszowi wykonanie Arki, która będzie znakiem obecności Boga pośród Izraela (Wj 25). Innymi słowy Bóg nie boi się objawiać za pomocą obrazów rzeczy stworzonych (do takich zalicza się krzew, ogień czy obłok), jednak nie chce by człowiek ograniczył Boga jedynie do takich znaków.
Jak zatem zrozumieć dekalogowy zakaz obrazów, tak aby jego interpretacja nie była sprzeczna z tym, że sam Bóg objawia się za pomocą obrazów?
Aby odpowiedzieć na to pytanie trzeba jeszcze raz dobrze przeczytać trzeci zakaz (C). W polskim tłumaczeniu czytamy: Nie będziesz oddawał im pokłonu ani służył. Niestety polskie tłumaczenie nieco zniekształca oryginalny tekst hebrajski, a to dlatego, że w języku polskim brakuje pewnej formy czasownikowej jaką posługuje się hebrajski. Otóż to co polskie wydanie Biblii tłumaczy jako „nie będziesz im służył” w języku hebrajskim brzmi „nie dasz się im zniewolić”. Ten sam czasownik oznacza „służyć” i „być niewolnikiem”. Zakaz dotyczący obrazów, zgodnie z całym szerokim kontekstem biblijnym, można przedstawić następująco:
Nie będziesz Mi czynił żadnego obrazu tego co istnieje na świecie i nie będziesz mu oddawał pokłonu i nie będziesz mu pozwalał się zniewolić.
Chodzi zatem o to aby nie czynić sobie żadnego obrazu Boga, który czyniłby z nas niewolników. A to dlatego, bo obraz, który zniewala jest sprzeczny z Tym, którego ma reprezentować i który tym się charakteryzuje, że z niewoli wyprowadza (początek dekalogu). Z całą pewnością nie chodzi o to by nie czynić żadnego obrazu Boga, bo on sam objawia się za pomocą obrazów. Chodzi by nie czynić sobie obrazu Boga, który zniewala człowieka. I jeśli nie chcemy traktować w sposób prymitywny Boga i jego słów, to poprzez obrazy musimy zrozumieć nie tylko to, co jest namalowane czy wyrzeźbione, ale także to co jest słowem czy pojęciem służącym do przedstawiania Boga, które zniewala.
Jeśli ktoś mówi, że Bóg nie może być absolutnie reprezentowany przez jakikolwiek obraz, to jego pojęcie o Bogu wykracza przeciw wolności Boga, któremu właśnie spodobało się objawić np. pod postacią płonącemu krzewu. Człowiek ten dał się zniewolić pojęciu–obrazowi, który sobie o Bogu stworzył.
Czy zatem z tego wynika, że można sobie Boga przedstawić za pomocą obrazów? Ależ jak najbardziej, bo On sam za ich pomocą się objawia. Nie dlatego oczywiście, że obrazy są właściwe dla Boga, ale dlatego, że człowiek nie jest w stanie poznać Boga bez użycia obrazów. Rzeźby i obrazy malowane nie są w gruncie rzeczy niczym innym niż słowa czy pojęcia, które coś nam obrazują, coś nam przedstawiają. Obraz, rzeźba, słowo czy pojęcie są jedynie znakami, które odsyłają do rzeczywistości znajdującej się poza nimi. Wszystko zależy zatem nie od materialnego uczynienia sobie obrazu Boga, czy pojęcia obrazującego Boga, ale od tego jaka jest nasza postawa wobec owych obrazów.
Jeżeli jesteśmy świadomi, że obrazy te nie zawierają w sobie samych Boga (czyli że obraz nie = Bóg) i jeśli nie zniewalamy się dla nich, to wówczas obrazy te są jak najbardziej potrzebne bo dla poznania ludzkiego niezbywalne.
Aby dobrze przestrzegać przykazania o nie czynieniu obrazów Boga, które zniewalają, trzeba niestety zrezygnować z takiej jego interpretacji, która prowadzi do tworzenia obrazu „nieobrazowalności” Boga. Ten ostatni bowiem nie tylko zniewala człowieka w jego poznaniu Boga, ale boga zamyka do pojęcia, któremu on sam wymyka się jak to widać na biblijnych przykładach.


Pozdrawiam

I jeszcze jedno:



Czyli jak rozumiem - jeśli mi coś nie pasuje w danej księdze to twierdzę że jest niekanoniczna? Czy może są jeszcze jakieś inne dowody na to, że Księgi Machabejskie nie są natchnione?

Jot_ka napisała

Witaj jak nigdy nie czytam wstępów to tym razem zeskanowałem ten fragment wstępu do wydania III takim dysponuje BT . (wyadnie III PALLOTTINUM)
Tekst poniżej

Tekst i jego krytyka
Za podstawę do przekładu niniejszego służyły zasadniczo następujące wydania krytyczne tekstu biblijnego:
Do tekstu hebrajskiego (i fragmentów aramejskich) ST: Biblia Hebraica, ed. R.
Kittel, A. Alt, O. Eissfeldt, Stuttgart 1945, 2 tomy z uwzględnieniem odkryć w Qumran.
Do tekstu greckiego ST: Septuaginta..., ed. A. Rahlfs, Stuttgart 1943, 2 tomy.

Z UWAG WSTĘPNYCH DO PIERWSZEGO WYDANIA
Do tekstu greckiego NT: Novum Testamentum Gracce ci Lailne, ed. A. Merk, Romae7 1951.

To z tego tekstu wynikałoby że odwołano się do opracowań czy innych wydań Biblii niż do oryginałów . Takie drobne przekłamanie jakby tak od tej strony patrzeć.. Zresztą jak wspomniałem wcześniej nie zasłaniającego sensu Biblii czy Nowego Testamentu .
Spotkałem się z opiniami ze BT zawiera stosunkowo najwięcej błędów z polskich wydań ..
Niemniej jednak używam BT prawie na co dzień .! W wydaniu książkowym. W wydaniu elektronicznym róznymi tłumaczeniami Biblii
Pozdrawiam

A ja Saxonie mimo całego twojego słowotoku nadal nie rozumiem, jak udało wam się zinterpretować Biblię tak by większość praw ST się do was nie odnosiła. Przecież dekalog to tylko kilka z nich.
A co z tymi szczegółowymi które wymieniłes na początku np.



Jeżeli twierdzicie, że pismo święte składa się i ze ST i Z NT to wypadało by przestrzegac obydwu nie ? Jak to się stało, że nagle mięso zająca stało się "czyste" ?

Mam nadzieję, ze tego posta nie wytniesz (sarkazm) ...

O czym 90% katolików nie wie: 120 r. - Pierwsze wzmianki o używaniu wody
święconej do "wypędzania duchów" nieczystych

157 r. - Po raz pierwszy zastosowano formy pokuty

II wiek - Święty Klemens z Aleksandrii pisał, "Każda kobieta powinna być
przepełniona wstydem przez samo tylko myślenie, że jest kobietą".

III wiek. Aż do III wieku wyznawcy chrystianizmu nie słyszeli o wieczystym
dziewictwie Maryi. Ewangelii Mateusza informuje , iż Józef "nie zbliżał się
do Maryi, aż porodziła Syna". ("Zbliżenie się" oznacza w Biblii małżeńskie
współżycie.)

200 r. - Ustanowiono "stan duchowny" przez wprowadzenie ordynacji.
Chrześcijanie zostali podzieleni na duchownych i laików - przedtem wszyscy
byli na równi , jednocześnie będąc braćmi i kapłanami przed Bogiem.

220 r. - Przyjęto dogmat o konieczności pewnych czynności kościelnych,
niezbędnych do zbawienia.

250 r. - Wprowadzono naukę o wiecznych mękach.

(312 - Bitwa pod mostem mulwijskim - Chrześcijaństwo staje się jedna z
religii państwowych pogańskiego Rzymu. Powstanie Instytucji Kościoła
Katolickiego. Początek prześladowania i mordowania niechrześcijan.)

321 r. - Cesarz Konstantyn nakazuje święcić niedziele zamiast dotychczasowej
soboty. (na pamiątkę zmartwychwstałego perskiego boga Mitry)

325 r. (Cesarz Konstantyn na soborze nicejskim ustanawia kanon pisma
"świętego" i "dwójce świętą" awansując Jezusa do miana Boga. Jezus z
Betlejem ma zastąpić dotychczas czczonego Mitrę).

330 r. - Wprowadzenie czczenia zmarłych "świętych" i ich relikwii

360 r. - Wprowadzenie zwyczaju czczenia aniołów

381r. - Do obowiązującej dotychczas konstantyńskiej "Dwójcy Świętej" cesarz
Teodozjusz dołączył trzecia osobie tzw." Ducha Świętego". Działo się to na
soborze w Konstantynopolu

431r. - Wyrażenie Xristo Tokos - Matka Chrystusa - zostało zastąpione na Teo
Tokos - Boga Rodzica.

449 r. - Papież Leon I wprowadza prymat biskupa Rzymu.

539 r. - Ustanowiono władze papieży oraz ofiarę mszy świętej

VI wiek. Chrześcijański filozof Boethius, pisał "Kobieta jest świątynią
zbudowaną na bagnie". W VI wieku na soborze w Macon biskupi głosowali nad
problemem, czy kobiety mają dusze, a w X wieku Odo z Cluny głosił, że
"Obejmować kobietę to tak jak obejmować wór gnoju..."

593 r. - Papież Grzegorz I wprowadził wiarę w czyściec, dla uzdrowienia
finansów kurii rzymskiej poprzez sprzedaż odpustów od kar czyśćcowych.

600 r. - Wprowadzenie "godzinki" do M.B. oraz łacinę do liturgii.

715 r. - Wprowadzono modlitwy do Marii Panny oraz świętych.

726 r. - W Rzymie zaczęto czcić obrazy.

783 r. - Nastał zwyczaj całowania nóg papieża.

813 r. - Ustanowiono Święto Wniebowzięcia N.M.P.

993. r. - Papież Leon III zaczął kanonizować zmarłych.

1000 r. -Ustanowiono Uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny.

1015 r. - Wprowadzono przymusowy celibat dla duchownych aby rozwiązać
problem przejmowania spadków przez ich rodziny .(Przedtem duchowni mieli
żony i dzieci)

1077 r. - Papież Grzegorz VII ustanowił "klątwę"

1095 r. - Papież Urban II wezwał rycerzy Europy do zjednoczenia i marszu na
Jerozolimę. Zainicjował w ten sposób pierwszą wyprawę krzyżową.

1099 r. - Masakra Muzułmanów i Żydów w Jerozolimie. Kronikarz Rajmund pisał:
"Na ulicach leżały sterty głów, rąk i stóp. Jedni zginęli od strzał lub
zrzucono ich z wież; inni torturowani przez kilka dni zostali w końcu żywcem
spaleni. To był prawdziwy, zdumiewający wyrok Boga nakazujący, aby miejsce
to wypełnione było krwią niewiernych."
XII wiek. Uczony i filozof, święty Tomasz z Akwinu głosił, ze zwierzęta nie
mają życia po śmierci ani wrodzonych praw, oraz że "przez nieodwołalny nakaz
Stwórcy ich życie i śmierć należą do nas".

1116 r. - Sobór Lateranski ustanowił spowiedź "na ucho"

1140 r. - Ułożono i przyjęto 7 sakramentów świętych.

1204 r. - Zaczęła działać Święta Inkwizycja kościoła zamęczyli lub spalili
żywcem setki tysięcy ludzi. Piece służące do palenia ludzi, takie jakie były
budowane w XX wieku przez nazistowskich Niemców, po raz pierwszy stosowane
były przez chrześcijańską inkwizycję

1204 r. Papież Innocenty III wysłał armię krzyżowców do Konstantynopola:
Żołnierze Chrystusa zdobyli Konstantynopol, z zaciekłością grabiąc i
mordując mieszkańców. Następnie plądrują i palą miasto. Według relacji
kronikarza Geoffrey'a Villehardeuin'a, nigdy przedtem, od stworzenia świata,
nie wywieziono z miasta tylu bogactw.

1208 r. Innocenty III zaoferował każdemu, kto chwyci za broń, oprócz
prolongaty spłat i boskiego zbawienia, również ziemie i majątek heretyków i
ich sprzymierzeńców, rozpoczęła się Krucjata Albigeńska, której celem było
wymordowanie katarów. Szacuje się, że Krucjata Albigezjańska pochłonęła
milion istnień ludzkich, nie tylko katarów, ale dotknęła większą część
populacji południowej Francji.

1229 r. - Papież Grzegorz IX zakazał czytania Biblii pod sankcja kar
inkwizycyjnych.

1231 r. Nakaz papieski zalecał palenie heretyków na stosie. Pod względem
technicznym pozwalało to uniknąć rozpryskiwania się krwi.

1244 r. Na soborze w Narbonne zdecydowano, aby przy skazywaniu heretyków nie
oszczędzano mężów ze względu na ich żony, ani żon ze względu na męża, ani
też rodziców ze względu na dzieci. "Wyrok nie powinien być łagodzony ze
względu na chorobę czy podeszły wiek . Każdy wyrok powinien obejmować
biczowanie."

1263 r. - Zatwierdzono przyjmowanie komunii pod jedna postacią.

1264 r. - Ustanowiono uroczystość Bożego Ciała

1275 r. - Pojawiły się dyskusje na temat płacenia daniny. W odpowiedzi
papież ekskomunikował całe miasto, Florencję.
XIV wiek - Wybucha epidemia czarnej śmierci, Kościół wyjaśniał, że winę za
ten stan rzeczy ponoszą Żydzi, zachęcając przy tym do napaści na nich

1311 r. - Papież Klemens V jako pierwszy ukoronował się potrójną korona
władcy

1377 r. Robert z Genewy wynajął bandę najemników, którzy po zdobyciu Bolonii
ruszyli na Cessnę. Przez trzy dni i noce, począwszy od 3 lutego 1377 roku,
przy zamkniętych bramach miasta, żołnierze dokonali rzezi jego mieszkańców.
W 1378 roku, Robert z Genewy został papieżem i przyjął imię Klemensa VII

1450-1750r - Okres polowania na czarownice. Straszliwymi torturami zamęczono
setki tysięcy kobiet posądzanych o czary.

1484 r. Papież Innocenty VIII oficjalnie nakazał palenie na stosach kotów
domowych razem z czarownicami. Zwyczaj ten był praktykowany przez trwający
setki lat okres polowań na czarownice

1492 r. Kolumb odkrył Amerykę. Inkwizycja szybko postępuje śladami
odkrywców. Tubylców, którzy nie chcieli nawrócić się na wiarę
chrześcijańską, palono na stosach.

1493 r. Bulla papieska uprawomocniła deklarację wojny przeciwko wszystkim
narodom w Ameryce Południowej, które odmówiły przyjęcia chrześcijaństwa.

1563 r. Ustalono, ze tradycja Kościoła jest ważniejszym źródłem objawienia
od Słowa Bożego.

1572 r. We Francji 24 sierpnia w masakrze znanej pod nazwą Dnia Świętego
Bartłomieja zamordowano 10 000 protestantów. Papież Grzegorz XIII napisał
potem do króla Francji Karola IX: "Cieszymy się razem z tobą, że z Boską
pomocą uwolniłeś świat od tych podłych heretyków"

1650 r. W Nowej Anglii prawnie zakazano noszenia ubrań z "krótkimi rękawami,
gdyż mogłyby zostać odsłonięte nagie ramiona". Chrześcijanie zaczęli uważać,
że wszystko, co zwraca uwagę na świat fizyczny jest bezbożne.

1852 r. - Wprowadzono nabożeństwo majowe do N. M. P.

1854 r. - Wprowadzono dogmat o tzw. Niepokalanym Poczęciu N.M.P.

1855 r. - Sprzeciw Kościoła wobec Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Kościół
głosił iż "wolność to bluźnierstwo, wolność to odwodzenie innych od
prawdziwego Boga. Wolność to mówienie kłamstw w imię Boga". Wcześniej ,do
Kongresu Stanów Zjednoczonych kościół wniósł projekt ustawy zabraniającej
wydobywania z łona ziemi ropy naftowej, którą Bóg tam umieścił, aby czarci w
piekle mieli czym pod kotłami palić

1870 r. - Wprowadzono dogmat o nieomylności papieża.

1950 r. -W petycji do Watykanu, katolicy proszą o dogmatyzację fizycznego
wniebowzięcia Maryi. W odpowiedzi Watykan uchwala dogmat o wniebowzięciu N.
M. P.( w Ewangeliach nie ma słowa o tym).

------------------ ------------------ ------------------ ------------------
------------------ ------------------ ------------------ ---------
Cytaty:

"Kościół Rzymski nigdy nie pobłądził i po wszystkie czasy w żaden błąd nie
popadnie". "Dictatus Papae" papieża Grzegorza VII (1073-1086).

"Używajmy papiestwa teraz, gdy Bóg nam go dał".

"Patrzcie, co bajka o Jezusie Chrystusie dla nas zrobiła". Papież Leon X
są to cytaty wykradzione z Watykańskich zapisków , znajdują się one w kazdej niedostepnej dla czytalenika historii chrześcijaństwa.Toteż żaden nawet ksiądz nie może temu zparzeczyć.Sama nie wiem co o tym myśleć....

Czy te zapiski ty wykradłaś? Jak długo musiał ten ktoś grzebać w owych 'watykanskich zapiskach", że by je wyselekcjonować?

Cóż Grapusiu, odarta ze złudzeń historia "chrześcijaństwa" i "tradycji chrześcijańskiej" w pigułce.

Nie mogę się doczekać co na ten temat ma do powiedzenia Saxon, bo jak rozumiem według niego, każde z powyższych zdarzeń lub decyzji czy tez wypowiedzi było czynione pod natchnieniem "Boga" ... czyż nie tak Saxonie ?

powoli tracisz w moich oczach pugu...swoim sarkazmem i ironia osiagniesz tylko tyle, ze bedzie twoj głos ignorowany w rozmowie...

zastanawia mnie, jak twoja postawa tutaj ma sie do tego, co wczesniej wypisywales odnosnie swego ateizmu.... wychodzi na to, ze katolicyzm wcale nie jest ci obojetny, jak probowales nam wmowic, pisząc w innych tematach, ze wszystkie religie traktujesz jednakowo...

czyzbys zaczął prowadzić prywatną krucjatę przeciwko saxonowi? [hehehehe - mocno tkwisz w chrzescijanstwie :D "krucjata" ]
tylko po co? w jakim celu? kazdy logicznie myslący czlowiek zauwazy, ze saxon odpowiada na argumenty, a ty atakujesz emocjami...

Nie mam pojęcia kto je wykradł Drogi Saxonie ponieważ zdazyles zyskać już moje zaufanie proszę o Twoją wypowiedź na ten temat...tylko nie mów że są to bzdury-są to sprawdzone informacje.Nie mam zarzutów do katolicyzmu jako do wiary tylko do tego co ludzie z naszą wiarą zrobili!!

aaaa widze że te daty były już omawiane na forum....ale moment!!To co ja tu wkleiłam nie jest sciagniete z zadnej stronki internetowej....

W tym akurat topiku Elko rzeczywiście sprawa nabrała nieco osobistego chrakteru. Mam bardzo silne uczulenie na wycinanie moich postów mimo, że nie ma ku temu żadnych podstaw i na usuwanie wzselkich śladów które by wskazywały, że takie posty istniały ...
To raczej nie krucjata, to pewna złośliwość od której ciężko mi się powstrzymać. Zresztą zawsze twierdziłem, że jestem przeciwnikiem religii i to nie tylko katolickiej. Pokaz mi kiedy twierdziłem inaczej a z przyjemnościa to zdemnetuję. Ten topik doskonale zresztą ukazuje moje powody niechęci do religii, z zachowaniem saxona włącznie.

Ponieważ w żaden sposób nie moglam sobie przypomniec historii niejakiej Zuzanny , ponoć z księgi Daniela, zajrzalam do Biblii, i okazalo się, że księga Daniela kończy się na dwunastym rozdziale.
Drogi Saxonie, dużo piszesz na temat dekalogu, ale to w żaden sposób nie daje wyjaśnienia odnośnie czczenia obrazów i figur w kościele katolickim. Gdyby ktoś chcial tlumaczyć, że chodzi o lepszą koncentrację na Bogu, to chcialam wymienić przyklad obrazu, bodajże Matki Boskiej Fatimskiej, który co jakiś czas krąży po domach, a ludziom wmawia się, że jak przyjmą obraz, to będzie im się lepiej szczęścilo. No i pali się świeczki wokól tego obrazu i jest on dekorowany. Wszyscy z pewnością znamy więcej takich przykladów.
Pozdrawiam.

Hmmm... Żeby wobec tego nie było problemów z szukaniem - historia Zuzanny:
Dn 13:7-62
7. Gdy zaś koło południa odchodzili ludzie, Zuzanna udawała się na przechadzkę po ogrodzie swego męża.
8. Obaj starcy widywali ją codziennie, gdy udawała się na przechadzkę, i zaczęli jej pożądać.
9. Zatracili swój rozsądek i odwrócili swe oczy, zaniedbując spoglądania ku Niebu i zapominając o sprawiedliwych sądach.
10. Obaj zostali opanowani tym pożądaniem, ale ukrywali wzajemnie przed sobą tę udrękę;
11. wstydzili się bowiem przyznać do swego pożądania, by z nią obcować.
12. Tak więc codziennie starali się usilnie ją zobaczyć.
13. Pewnego razu powiedział jeden do drugiego: Wracajmy do domu, bo już pora obiadowa. Rozeszli się więc każdy w swoją stronę.
14. Obaj jednak zawrócili z drogi i spotkali się na tym samym miejscu. Dopytując się wzajemnie o przyczynę powrotu, przyznali się do swej żądzy. Wtedy omówili wspólnie porę, kiedy będą mogli Zuzannę spotkać samą.
15. Oczekiwali więc sposobności. Pewnego dnia wyszła Zuzanna jak w poprzednich dniach jedynie w towarzystwie dwóch dziewcząt, chcąc się wykąpać w ogrodzie; był bowiem upał.
16. Nie było tam nikogo z wyjątkiem dwóch starców, którzy z ukrycia jej się przyglądali.
17. Powiedziała do dziewcząt: Przynieście mi olejek i wonności, a drzwi ogrodu zamknijcie, abym się mogła wykąpać.
18. Uczyniły, jak powiedziała, i zamknąwszy drzwi ogrodu, wyszły bocznymi drzwiami, by przynieść to, co im rozkazano. Nie dostrzegły zaś starców, ponieważ się ukryli.
19. Gdy tylko dziewczęta odeszły, obaj starcy powstali i podbiegli do niej
20. mówiąc: Oto drzwi ogrodu są zamknięte i nikt nas nie widzi, my zaś pożądamy ciebie. Toteż zgódź się obcować z nami!
21. W przeciwnym razie zaświadczymy przeciw tobie, że był z tobą młodzieniec i dlatego odesłałaś od siebie dziewczęta.
22. Westchnęła Zuzanna i powiedziała: Jestem w trudnym ze wszystkich stron położeniu. Jeżeli to uczynię, zasługuję na śmierć; jeżeli zaś nie uczynię, nie ujdę waszych rąk.
23. Wolę jednak niewinna wpaść w wasze ręce, niż zgrzeszyć wobec Pana.
24. Zawołała więc Zuzanna bardzo głośno; krzyknęli także dwaj starcy przeciw niej.
25. Jeden z nich pobiegł otworzyć drzwi ogrodu.
26. Gdy domownicy usłyszeli krzyk w ogrodzie, pobiegli przez boczne drzwi, by zobaczyć, co się jej stało.
27. Skoro starcy, opowiedzieli swoje, słudzy zmieszali się bardzo; nigdy bowiem nie mówiono takich rzeczy o Zuzannie.
28. Następnego dnia, gdy zebrał się lud u jej męża Joakima, przybyli dwaj starcy pełni niegodziwych zamiarów przeciw Zuzannie, by ją wydać na śmierć.
29. Powiedzieli więc do ludu: Poślijcie po Zuzannę, córkę Chilkiasza, która jest żoną Joakima. Zawołano ją.
30. Przyszła więc ze swymi rodzicami, dziećmi i wszystkimi swymi krewnymi.
31. Była zaś Zuzanna delikatna i bardzo piękna.
32. Ponieważ była zasłonięta, przeniewiercy kazali jej zdjąć zasłonę, by nasycić się jej pięknością.
33. Wszyscy jej bliscy oraz ci, którzy ją widzieli, płakali.
34. Dwaj sędziowie powstawszy włożyli ręce na jej głowę.
35. Ona zaś płacząc spoglądała ku niebu, bo serce jej było pełne ufności w Panu.
36. Starcy powiedzieli: Gdy przechadzaliśmy się sami w ogrodzie, ona wyszła wraz z dwoma dziewczętami, zamknęła drzwi ogrodu i odesłała dziewczęta.
37. Przyszedł zaś do niej młodzieniec, który był ukryty, i położył się z nią.
38. Znajdując się na krańcu ogrodu i widząc nieprawość podbiegliśmy do nich.
39. Widzieliśmy ich razem, ale jego nie mogliśmy pochwycić, bo był silniejszy od nas, i otworzywszy drzwi rzucił się do ucieczki.
40. Gdy zaś pochwyciliśmy ją pytając, kim był młodzieniec,
41. nie chciała nam powiedzieć. Takie jest nasze oskarżenie. Zgromadzenie dało im wiarę jako starszym ludu i sędziom. Skazano ją na karę śmierci.
42. Wtedy Zuzanna zawołała donośnym głosem: Wiekuisty Boże, który poznajesz to, co jest ukryte, i wiesz wszystko, zanim się stanie.
43. Ty wiesz, że złożyli fałszywe oskarżenie przeciw mnie. Oto umieram, chociaż nie uczyniłam nic z tego, o co mię ci złośliwie obwiniają.
44. A Pan wysłuchał jej głosu.
45. Gdy ją prowadzono na stracenie, wzbudził Bóg świętego ducha w młodzieńcu imieniem Daniel.
46. Zawołał on donośnym głosem: Jestem czysty od jej krwi!
47. Cały zaś lud zwrócił się do niego, mówiąc: Co oznacza to słowo, które wypowiedziałeś?
48. On zaś powstawszy wśród nich powiedział: Czy tak bardzo jesteście nierozumni, synowie Izraela, że skazujecie córkę izraelską bez dochodzenia i pewności?
49. Wróćcie do sądu, bo ci ją fałszywie obwinili.
50. Cały lud powrócił śpiesznie. Starsi zaś powiedzieli: Usiądź tu wśród nas i wyjaśnij nam, bo tobie dał Bóg przywilej starszeństwa.
51. Daniel powiedział do nich: Oddzielcie ich, jednego daleko od drugiego, a osądzę ich.
52. Gdy zaś zostali oddzieleni od siebie, zawołał jednego z nich i powiedział do niego. Zestarzałeś się w przewrotności, a teraz wychodzą na jaw twe grzechy, jakie poprzednio popełniałeś,
53. wydając niesprawiedliwe wyroki. Potępiałeś niewinnych i uwalniałeś winnych, chociaż Pan powiedział: Nie przyczynisz się do śmierci niewinnego i sprawiedliwego.
54. Teraz więc, jeśli ją rzeczywiście widziałeś, powiedz, pod jakim drzewem widziałeś ich obcujących ze sobą? On zaś powiedział: Pod lentyszkiem.
55. Daniel odrzekł: Dobrze! Skłamałeś na swą własną zgubę. Już bowiem anioł Boży otrzymał od Boga wyrok na ciebie, by cię rozedrzeć na dwoje.
56. Odesławszy go rozkazał przyprowadzić drugiego i powiedział do niego: Potomku kananejski a nie judzki, piękność sprowadziła cię na bezdroża, a żądza uczyniła twe serce przewrotnym.
57. Tak postępowaliście z córkami izraelskimi, one zaś bojąc się obcowały z wami. Córka judzka jednak nie zgodziła się na waszą nieprawość.
58. Powiedz mi więc teraz, pod jakim drzewem spotkałeś ich obcujących ze sobą? On zaś powiedział: Pod dębem.
59. Wtedy Daniel powiedział do niego: Dobrze! Skłamałeś i ty na swoją własną zgubę. Czeka bowiem anioł Boży z mieczem w ręku, by rozciąć cię na dwoje, by was wytępić.
60. Całe zgromadzenie zawołało głośno i wychwalało Boga, że ocala tych, co pokładają w Nim nadzieję.
61. Zwrócili się następnie przeciw obu starcom, ponieważ Daniel wykazał na podstawie ich własnych słów nieprawdziwość oskarżenia. Postąpiono z nimi według miary zła, wyrządzonego przez nich bliźnim,
62. zabijając ich według Prawa Mojżeszowego. W dniu tym ocalono niewinną krew.
(BT)

Hm, jakby to powiedzieć, to milo z Twojej strony, Jo-tko, że zadalaś sobie trud z wyszukaniem tej historii, ale, no cóż.......ja nie uznaję ksiąg poza kanonicznych. Mam znajomą, która kiedyś fascynowala się tymi pozostalymi księgami, np księgą Henocha, ale wiedząc, jakie bzdury są w niektórych z tych ksiąg, nie czytam żadnej z nich.
Pozdrowienia.

Jezeli NIE CZYTASZ to skad wiesz, ze sa tam bzdury???


....Akj .....piszesz nonsensowne bzdury


pozdrowka