Czy egzegeza katolikcka (względnie jakaś inna) zajmuje się pochodzeniem i znaczeniem dużych i małych (a także odwróconych, złamanych, podniesionych) liter w (oryginalnym tekście) Biblii?

Ja nie wiem, czy to jest jakiś subtelny trolling, którego nie rozumiem, czy po prostu nie masz żadnego pojęcia o Biblii.

Zechcesz wyjaśnić o co ci chodzi?
Sądziłem, że w dziale "Biblia", można zadawać konkretne pytania na Jej temat. Jeśli się mylę, to proszę Administrację o poinformowanie mnie o tym.

@Gorgiaszu, wszystko jest na swoim miejscu Wystarczy spojrzeć w Twój profil, żeby wykluczyć jakikolwiek trolling. Chociaż mnie osobiście Twoje pytanie także zaskoczyło, ale to tylko dlatego, że moja znajomość Biblii nie wychodzi ponad przeciętną i dotąd myślałam, że zarówno w hebrajskim, jak i grece nie było rozróżnienia na małe i duże litery. Napiszesz coś więcej?

A ja do pytanie Mariel dodam swoje.

Co rozumiesz pod pojeciem "oryginalny tekst Biblii"?
Słyszałem o "oryginalnych językach" w jakich została Biblia spisana, ale o "oryginalnym tekscie" do tej pory nic nie wiem.

Ta sprawa jest rzeczywiście bardzo mało znana. W sieci, w języku polskim nie znalazłem prawie nic (z wyjątkiem krótkiego wpisu na forum judaistycznym), w angielskim też niewiele. Zresztą źródła nie do końca są ze sobą zgodne, a poza tym widać, że w różnych rękopisach jest inaczej. Nie rozumiem, jak to się ma do ujednoliconego tekstu masoreckiego. Czyżby też fikcja? Z istniejących w sieci tekstów hebrajskich jedne je uwzględniają inne nie. „Vocatio” nie uwzględnia. Ja opieram się na wydaniu: The United Bible Societies; Israel Agency; 1978

W Biblii (Torze) mamy więc duże litery, są też małe. Wygląda to dosyć dziwnie i w pierwszej chwili wzbudza jakieś „nieswoje” uczucia. Nie znam wyjaśnienia, co one oznaczają. W poniższych linkach znajdziemy tylko objaśnione dwa konkretne przypadki. Np. w Gen 23.2 mała litera jest dlatego użyta, bo Abraham płakał tylko trochę, bo Sara była stara. Wyjaśnienie to wydaje mi się co najmniej infantylne (mogę się mylić). Czy ktoś wie o tym coś więcej?

Oprócz tego mamy cztery „podniesione” litery („Raised letters”), jedno „złamane” vav („Broken vav”) i jeszcze odwrócone litery nun („Nun hafucha”). Oprócz tego końcowe mem w środku wyrazu (Iz.9.6) Dlaczego?

W kwestii „nun hafucha”: Wers Num.10.35 jest poprzedzony odwróconą litera „nun”; taki sam znak występuje na końcu wersu 10.36. Znaki te są określane mianem „nun hafucha”. Nie są uwzględniane podczas czytania. Traktuje je się raczej jako „znaki rozdzielające/separatyzujące” niż
jako litery w potocznym znaczeniu tego słowa.
Spotkałem dwa wyjaśnienia ich istnienia (podane przez rabinów): jeden – że wersy te po przyjściu Mesjasza winny być stąd usunięte i przeniesione na właściwe miejsce, tzn po Num.2.34; drugi – że kształtują one (w inny sposób) Księgę Liczb, wskazując, iż nie jest ona jedną księgą lecz trzema, co w konsekwencji prowadzi do tego, że Tora składa się z siedmiu ksiąg. To rewolucyjny wniosek (pomijając jego daleko idącą kontrowersyjność). Ale wskazuje jak wielki znaczenie bywa przywiązywane do tych liter.

Moim zdaniem wszystko to rodzi ważne pytania. Przede wszystkim naruszona jest jednolitość i płynność Tekstu. Czy tak powinno wyglądać Pismo natchnione przez Boga? Jakieś poprawki, wskazania, zwrócenie uwagi na pewne słowo, ale w tak dziwny, niejednoznaczny i jakby pośredni czy drugorzędny sposób. Manipulacje poszczególnymi literami, akcentami? Przecież jak już, to mogło by być zaznaczone np. dużymi literami całe słowo. Wiadomo by było o co chodzi. I litery takie pojawiają się wcale nie w najważniejszych czy kluczowych miejscach (pomijając pierwsze bet). Sprawiają raczej wrażenie, że wnoszą pewien bałagan, chaos. Udziwniają przekaz. Wprowadzają nowy środek wyrazu/przekazu. Dlaczego? Jeśli dopuściło się używanie różnych krojów czcionki, różnych liter (o czym zresztą bardzo mało się mówi – też zastanawiające) to wydaje się, że mogło to być wykorzystane o wiele lepiej (a na pewno bardziej jednoznacznie i zrozumiale) np. do zaznaczenia najważniejszych miejsc w tekście - dziesięciu przykazań, najważniejszych nauk czy zwrotnych momentów w dziejach narodu. A tak nie jest. I nie widać głębszego uzasadnienia ich użycia, raczej ludzką niedoskonałość i bałaganiarstwo. Więc jak jest z tym natchnieniem, czy obejmuje ono także szczególną formę zapisu tych liter, czy ją pomija? Dlaczego w ogóle one istnieją?

Linki, gdzie można znaleźć najwięcej o nich informacji:

http://www.win.tue.nl/~aeb/natlang/hebr ... bible.html

http://www.sofer.co.uk/html/nun_hafucha.html

http://jbq.jewishbible.org/assets/Uploa ... etters.pdf

Użyłem pewnego, zwyczajowego zresztą, skrótu myślowego. Mam na myśli masorecki tekst hebrajski, praktycznie oparty na Wydaniu Stuttgardzkim. Innym nie dysponuję (nie tylko ja zresztą).
Chodziło mi o podkreślenie, że nie mam na myśli polskich tłumaczeń.

Nie wiem czy pisze na tym forum ktoś, kto będzie coś wiedział na ten temat...(a może niesłusznie powątpiewam i się zdziwię)
Jeśli chodzi o interpretację tych małych i wielkich liter to pewnie mógłbyś coś wyczytać u Francois Gaillac'a
w "Merveilles cacheees dans les Ecritures (La signalisation biblique)"
Niestety, ta publikacja chyba nie została przetłumaczona na angielski, a w necie są tylko trzy strony do podglądu możesz zerknąć
Powodzenia

Ad. MARIEL

Dzięki! Zawsze coś. Każda informacja się przyda.

Może wytłumaczenie jest całkiem prozaiczne? Znalazłam na stronie Chrześcijańskiego ośrodka Edukacyjnego taką informację, że powiększenie/pomniejszenie (skrócenie) niektórych liter nastąpiło w związku z ujednoliceniem tekstu przez Ben Aqibę. Skrybowie robili tak, aby czytelnik wiedział, że te (odmiennie zapisane) litery nie zostały przepisane z tekstów wcześniejszych (bardziej rozpowszechnionych, ale zawierających więcej arameizmów i matres lectionis).

Informacja jest lakoniczna, może byłoby coś więcej na anglojęzycznych stronach.

Ad. MARIEL

To jest kolejny trop. Bardzo dziękuję.
Jednak nie tłumaczy to faktu zróżnicowania tych liter. Chyba, że za ich formą kryje się jeszcze inne znaczenie – np. uzasadnienie dlaczego zostały dodane. I bez wątpienia nie dotyczy to wszystkich przypadków. Wspomniane przeze mnie „nun hafucha” - czyli dwie odwrócone litery nun – nie stanowią integralnej części tekstu, wyraźnie mają za zadanie wyodrębniać dwa wersy. Tutaj należałoby chyba raczej zastanowić się ,dlaczego akurat te dwa wersy zostały tak potraktowane, co w nich jest tak godnego wyodrębnienia.

inverted nun
Może coś ciekawego będzie w odnośnikach na dole strony. Jak znajdę wolną chwilę to sama zresztą z ciekawością je przeglądnę, chyba że już sprawdzałeś(?)

Ad. MARIEL
Jesteś nieoceniona! Będzie co poczytać. Z linków na dole strony (nie znałem ich z wyjątkiem pierwszego) polecam 11 a także 2. A w 9 jest bardzo ładne, poetyckie trochę ale o głębokim teologicznym znaczeniu, ujęcie: to nun symbolizuje światło - „ner”. Ale istnieją dwa światła: światło Pana i światło człowieka. Zapewne oba mają swoje znaczenie: jedno na początku, a drugie na końcu. Kiedy świat jest objęty i chroniony przez oba, całe Stworzenie jest bezpieczne. Ale jeśli pozwolimy, aby światło Wszechmogącego wygasło, to światło człowieka będzie zagrożone i cała cywilizacja znajdzie się w niebezpieczeństwie.
Od siebie dodam: połączone normalne i odwrócone Nun tworzą zamkniętą sferę, powiedzmy – całość która może symbolizować świat, świat objęty szeroko rozwartymi dłońmi, bo jeśli spojrzymy „z boku” na nasz obie szeroko rozwarte dłonie, to będą one swym kształtem (jako dwuwymiarowy rzut czy rzucany cień) przypominały obie litery nun, a po zbliżeniu i zetknięciu stworzą wewnątrz siebie zamkniętą przestrzeń.

Rozumiem, że to jest sedno twojego pytania? Obiecuję znaleźć coś na ten temat. Na pewno nie jest to kwestia regulowana jakimś jednoznacznym rozstrzygnięciem doktrynalnym.

Ad.Johnny99


Będę bardzo wdzięczny za wszelkie uwagi w tej kwestii, aczkolwiek ostatnie zdanie jest już istotną informacją